Lezginka

Najsłynniejszy taniec Kaukazu o bardzo charakterystycznym rozpoznawalnym rytmie, należący do folkloru górskich narodów Wielkiego Kaukazu. Tańce tych narodów są niezwykle ekspresyjne. Sama nazwa tańca pochodzi od Lezginów, narodu zamieszkującego pogranicze Dagestanu i Azerbejdżanu. W Azerbejdżanie Lezginka jest bardzo popularna przede wszystkim w północnej części kraju i zwłaszcza na terenach gdzie żyją Lezgini.

Lezginka bywa tańczona pojedynczo, w parach lub zbiorowo. Taniec ten jest najbardziej widowiskowy, gdy tancerze tańczą jego ubrani w tradycyjne kaukaskie stroje. Jeśli Lezginka tańczona jest w parze mężczyzna nie dotyka kobiety. W przypadku tańca w parze tancerze wcielają się w dwie postacie. Mężczyzna wciela się w orła, poruszając się wtedy wolniej, lecz bardzo zdecydowanie, wykonując bardzo charakterystyczne ruchy rąk. Jednym z najtrudniejszych elementów tańca mężczyzny jest poruszanie się na zgiętych palcach nóg. Kobieta tańcząca w parze Lezginkę wciela się w postać łabędzia, poruszając się z gracją i płynnymi ruchami rąk. Gdy narasta tempo tańca kobieta również nieco zwiększa tempo tańca w ślad za mężczyzną. W pewnym momencie zaczynają się solowe popisy mężczyzn, którzy tańczą wówczas zdecydowanie bardziej szybko i ekspresyjnie, a kobiety znacznie wolniej i spokojniej. Jeśli mężczyźni tańczą taniec sami, w męskim gronie, często zmienia się on w prawdziwy żywioł i można ujrzeć wręcz akrobatyczne popisy.

Nieprzypadkowo historia nazwy tego tańca jest związana z orłem, dawnym totemem Lezginów. Antyczni autorzy nazywali Lezginów – Legi/Leki, a Arabowie – Lakz, natomiast w języku lezgińskim słowo Lek’ oznacza orła.

Obecnie w poszczególnych regionach Kaukazu powstały rozmaite wersje Lezginki. Azerbejdżańską wersją Lezginki jest np. İgidler. Z wykonania Lezginki słyną na całym Kaukazie Dagestańczycy.

Lezginka jest najbardziej rozpoznawalnym elementem kaukaskiego folkloru. Przez półtora wieku obszar Kaukazu znajdował się w granicach Imperium Rosyjskiego, a potem w granicach ZSRR. Z tej racji mieszkańcy dawnych republik ZSRR znają lepiej folklor Kaukazu, niż mieszkańcy innych regionów świata. Jeśli spytać się Rosjanina, Ukraińca czy Litwina, z czym kojarzy się jemu Kaukaz, prawie na pewno padnie odpowiedź – Lezginka.

İgidlər – azerbejdżańska wersja Lezginki. Wstawiony na YouTube przez Elvin Rəşidzadə.
Lezginka tańczona na Północnym Kaukazie. Wstawiony na YouTube przez Daulet Kasenov.
Zespól tańca Lezginka z Dagestanu. Wstawiony na YouTube przez DagestaniGirl.
Lezginka tańczona na weselu w Azerbejdżanie. Wstawiony na YouTube przez Dance Online.