Rzadko który kraj w świecie zmieniał w swojej historii alfabety tyle razy, co Azerbejdżan. Jest to temat na oddzielną książkę. W Kaukaskiej Albanii (państwo istniejące na terenie wsch. Kaukazu w czasach antycznych i wczesnym średniowieczu, obejmujące terytorium dzisiejszego Azerbejdżanu i południowego Dagestanu) używano liczącego 52 litery alfabetu albańskiego, który najprawdopodobniej został stworzony w połowie IV w. Dawny język albański, należał do wschodniej grupy języków kaukaskich. Wśród obecnie istniejących języków najbardziej zbliżony do niego jest język Udinów, zamieszkujących w północnym Azerbejdżanie. Największy rozwój albańskiej literatury nastąpił w V-VII w.
Na początku VIII w. na Kaukaz wkroczyli Arabowie, którzy opanowali ten region. Wraz z nimi przyszedł islam i alfabet arabski, który zaczęli oni rozpowszechniać. Alfabet albański zaczął wychodzić z użycia, choć trudno dziś dokładnie określić, kiedy przestano nim się posługiwać. Są informacje w niektórych źródłach, że używano go jeszcze w XIV w., być może używano go i później. Alfabet arabski był nieprzystosowany do oddawania dźwięków zarówno języka albańskiego jak i języka azerbejdżańskiego. W Azerbejdżanie był on używany dla zapisu języka azerbejdżańskiego do początku XX w. Zamianę alfabetu planowano już w okresie I Republiki Azerbejdżańskiej. Oficjalna zamiana alfabetu arabskiego na łaciński, który o wiele lepiej jest przystosowany dla języka azerbejdżańskiego nastąpiła w 1929 r. Już jednak w 1939 r. zmieniono alfabet na cyrylicę co było wówczas decyzją polityczną. Przez następne pół wieku edukacja odbywała się w alfabecie opartym na cyrylicy.
Kolejna zmiana nastąpiła w 1991 r. kiedy oficjalnie powrócono do alfabetu łacińskiego. Obecnie wszystkie gazety i książki w języku azerbejdżańskim są drukowane w alfabecie łacińskim. Dekrety nie mogą jednak w tym przypadku stworzyć od razu nową rzeczywistość. Alfabetem łacińskim posługuje się przede wszystkim młode pokolenie, którego wykształcenie bazuje już na nowym alfabecie. Wielu ludzi ze starszego pokolenia, które otrzymało wykształcenie w czasach sowieckich, często nie ukrywa, że przełamywanie nawyków i przechodzenie na nowy alfabet jest dla nich trudne. Jeszcze na początku tego stulecia wiele azerbejdżańskich gazet i książek drukowano w cyrylicy. W 2003 r., żeby przyspieszyć masowe przejście z jednego alfabetu na drugi, wydano rozporządzenie, że wszystkie gazety i książki w języku azerbejdżańskim muszą być drukowane w alfabecie łacińskim, w tymże alfabecie mają też być napisy umieszczane na szyldach.
Spośród innych narodów żyjących w Azerbejdżanie przykładowo Udini, Cachurzy, Tałysze używają alfabetu łacińskiego, a Lezgini i Awarzy cyrylicy.
Współczesny alfabet azerbejdżański
Litery – Wymowa
Aa – Czyta się jak polskie „a”
Bb – Czyta się jak polskie „b”
Cc – Czyta się jak polskie „dż”
Çç – Czyta się jak polskie „cz”
Dd – Czyta się jak polskie „d”
Ee – Czyta się jak polskie „e”
Əə – Dźwięk pośredni między polskim „a” i „e”, jak w angielskim słowie cat
Ff – Czyta się jak polskie „f”
Gg – Czyta się jak polskie „g”
Ğğ – Dźwięk pośredni między polskim „h” i „r”, wymawiane z podniesionym językiem
Hh – Czyta się jak wysoko wymawiane polskie „h”
Xx – Czyta się jak nisko wymawiane polskie „h”
Iı – Czyta się jak polskie „y”
İi – Czyta się jak polskie „i”
Jj – Czyta się jak polskie „ż”
Kk – Czyta się jak polskie „k”
Qq – Wymawiane jak „g” w angielskim słowie girl
Ll – Czyta się jak polskie „l”
Mm – Czyta się jak polskie „m”
Nn – Czyta się jak polskie „n”
Oo – Czyta się jak polskie „o”
Öö – Wymawia się mniej więcej jak szwedzkie „ö”, podobne też do francuskiego „eu”
Pp – Czyta się jak polskie „p”
Rr – Czyta się jak polskie „r”
Ss – Czyta się jak polskie „s”
Şş – Czyta się jak polskie „sz”
Tt – Czyta się jak polskie „t”
Uu – Czyta się jak polskie „u”
Üü – Wymawia się mniej więcej jak niemieckie „ü”, podobne też do francuskiego „u”
Vv – Czyta się jak polskie „w”
Yy – Czyta się jak polskie „j”
Zz – Czyta się jak polskie „z”