Lezginka

Najsłynniejszy taniec Kaukazu o bardzo charakterystycznym rozpoznawalnym rytmie, należący do folkloru górskich narodów Wielkiego Kaukazu. Tańce tych narodów są niezwykle ekspresyjne. Sama nazwa tańca pochodzi od Lezginów, narodu zamieszkującego pogranicze Dagestanu i Azerbejdżanu. W Azerbejdżanie Lezginka jest bardzo popularna przede wszystkim w północnej części kraju i zwłaszcza na terenach gdzie żyją Lezgini.

Lezginka bywa tańczona pojedynczo, w parach lub zbiorowo. Taniec ten jest najbardziej widowiskowy, gdy tancerze tańczą jego ubrani w tradycyjne kaukaskie stroje. Jeśli Lezginka tańczona jest w parze mężczyzna nie dotyka kobiety. W przypadku tańca w parze tancerze wcielają się w dwie postacie. Mężczyzna wciela się w orła, poruszając się wtedy wolniej, lecz bardzo zdecydowanie, wykonując bardzo charakterystyczne ruchy rąk. Jednym z najtrudniejszych elementów tańca mężczyzny jest poruszanie się na zgiętych palcach nóg. Kobieta tańcząca w parze Lezginkę wciela się w postać łabędzia, poruszając się z gracją i płynnymi ruchami rąk. Gdy narasta tempo tańca kobieta również nieco zwiększa tempo tańca w ślad za mężczyzną. W pewnym momencie zaczynają się solowe popisy mężczyzn, którzy tańczą wówczas zdecydowanie bardziej szybko i ekspresyjnie, a kobiety znacznie wolniej i spokojniej. Jeśli mężczyźni tańczą taniec sami, w męskim gronie, często zmienia się on w prawdziwy żywioł i można ujrzeć wręcz akrobatyczne popisy.

Nieprzypadkowo historia nazwy tego tańca jest związana z orłem, dawnym totemem Lezginów. Antyczni autorzy nazywali Lezginów – Legi/Leki, a Arabowie – Lakz, natomiast w języku lezgińskim słowo Lek’ oznacza orła.

Obecnie w poszczególnych regionach Kaukazu powstały rozmaite wersje Lezginki. Azerbejdżańską wersją Lezginki jest np. İgidler. Z wykonania Lezginki słyną na całym Kaukazie Dagestańczycy.

Lezginka jest najbardziej rozpoznawalnym elementem kaukaskiego folkloru. Przez półtora wieku obszar Kaukazu znajdował się w granicach Imperium Rosyjskiego, a potem w granicach ZSRR. Z tej racji mieszkańcy dawnych republik ZSRR znają lepiej folklor Kaukazu, niż mieszkańcy innych regionów świata. Jeśli spytać się Rosjanina, Ukraińca czy Litwina, z czym kojarzy się jemu Kaukaz, prawie na pewno padnie odpowiedź – Lezginka.

İgidlər – azerbejdżańska wersja Lezginki. Wstawiony na YouTube przez Elvin Rəşidzadə.
Dagestański tancerz Gebek Mirzachanow. Wstawiony na YouTube przez LADA.
Lezginka tańczona na Północnym Kaukazie. Wstawiony na YouTube przez Daulet Kasenov.
Zespól tańca Lezginka z Dagestanu. Wstawiony na YouTube przez DagestaniGirl.
Lezginka tańczona na weselu w Azerbejdżanie. Wstawiony na YouTube przez Dance Online.